CÁC MỐI QUAN HỆ TRONG XÃ HỘI LOÀI NGƯỜI

CÁC MỐI QUAN HỆ TRONG XÃ HỘI LOÀI NGƯỜI.

***

I. CÁC MỐI QUAN HỆ THÔNG THƯỜNG

Giữa con người với con người có nhiều mối quan hệ tình cảm, đó là các mối quan hệ:

- Tình yêu.

- Vợ - chồng.

- Cha mẹ - con.

- Ông bà - cháu.

- Bạn bè.

- Đồng chí.

- Đồng nghiệp.

- vv...

Trong các mối quan hệ như tình yêu, vợ chồng, cha mẹ con, ông bà cháu, bạn bè,... thì thực ra đây là những mối quan hệ còn mang tính ích kỷ, họ đến với nhau, gặp nhau trong cuộc đời này chủ yếu đều vì lợi ích cá nhân, họ nương tựa vào nhau, lợi dụng nhau để sống. Cho nên, có những điều không thể chia sẻ, và không phải ai cũng có thể bộc bạch, tâm sự, hiểu rõ nhau và có thể chia sẻ được với nhau những điều thầm kín, riêng tư của mình. Bởi vì giữa họ vẫn còn có những khoảng cách nhất định về sự cảm thông, thấu hiểu lẫn nhau. Mặc dù được đánh giá cao về tình cảm nhưng thực chất trên đây vẫn chỉ là những mối quan hệ thông thường và phổ biến trong đời sống xã hội, chưa phải là những mối quan hệ quý giá nhất của con người. Còn những mối quan hệ đặc biệt hơn, đó là tình bạn tâm giao, tri kỷ, tri âm… Đây mới chính là những tình cảm cao quý nhất.

II. CÁC MỐI QUAN HỆ ĐẶC BIỆT

1. Bạn tâm giao

- Tâm là lòng mình.

- Giao là giao cảm.

=> Tâm giao là mối quan hệ giữa hai người bạn thân thiết, hiểu lòng nhau, giao cảm được với nhau. Tuy nhiên, người bạn tâm giao chưa hẳn đã hiểu đối phương một cách sâu sắc nhất, giữa họ vẫn còn có những khoảng không gian riêng tư, những điều bí mật không thể chia sẻ cùng nhau được.

2. Bạn tri kỷ

(Đồng nghĩa với Tri âm)

- Tri là hiểu biết.

- Kỷ là bản thân.

- Âm là tiếng lòng.

=> Tri kỷ, hay tri âm là mối quan hệ giữa hai người bạn cực kì thân thiết, có sự đồng điệu giữa hai tâm hồn, họ hiểu rõ bạn như hiểu chính mình. Giữa hai người bạn tri kỷ gần như không có khoảng cách, họ tuy hai mà như một, họ không cần nói nhiều nhưng vẫn có thể hiểu được suy nghĩ của nhau, cùng chia sẻ những niềm vui nỗi buồn của nhau, giữa họ không có sự toan tính, hơn thiệt, hoàn toàn vô tư, trong sáng, họ sẵn sàng sống chết cùng nhau.

Xét một cách toàn diện thì bạn tri kỷ là tình cảm đứng đầu trong tất cả mối quan hệ giữa con người với con người, vượt lên cả bạn tâm giao, tình yêu, vợ chồng, cha mẹ con cái,...

Con người ai cũng có những nỗi niềm riêng, những điều thầm kín, những bí mật mà không phải dễ dàng để chia sẻ với vợ hoặc chồng, hay với cha mẹ hoặc các con, càng khó hơn nhiều khi chia sẻ với ông bà hoặc các cháu của mình,... Chỉ có những người bạn tri kỷ mới có thể chia sẻ cùng nhau những nỗi niềm sâu kín đó, bởi chỉ bạn tri kỷ mới đủ rộng lượng để lắng nghe, thấu hiểu bản thân mình.

Vì vậy, ai may mắn tìm được một người bạn tri kỷ, thì đó là người hạnh phúc nhất thế gian. Bởi vì các mối quan hệ khác đều không thể nào so sánh được với bạn tri kỷ.

Trên đây là những mối quan hệ giữa con người với con người, ngoài ra còn có một mối quan hệ đặc biệt khác, đó là quan hệ giữa những người đồng phạm hạnh trong tu hành với nhau.

3. Bạn đồng phạm hạnh

Đồng phạm hạnh là những người có cùng lý tưởng, mục đích, cùng giữ gìn Giới luật, tức những điều đạo đức làm người, làm thánh. Với mối quan hệ này, giữa họ không có mục đích nào khác ngoài việc hướng tới sự giải thoát. Cho nên họ sẵn sàng nhường nhịn nhau, chia sẻ cùng nhau mọi thứ như: cùng sống, cùng trò chuyện, cùng trao đổi ý kiến, cùng hòa thuận, cùng giải quyết vấn đề, cùng chia sẻ lợi ích. Họ là những người biết dung hòa các mối quan hệ giữa con người với con người.

Trong mọi mối quan hệ, điều hết sức cần thiết là thái độ đối xử bình đẳng lẫn nhau, tuy nhiên cũng cần phải có trật tự trên dưới dựa vào thứ tự tuổi tác, quan hệ xã hội, gia đình,... nhằm mục đích duy trì mối quan hệ được bền vững. Riêng trong quan hệ đồng phạm hạnh thì còn dựa vào giới luật, thiền định, trí tuệ, tri kiến của mỗi người nữa, trong đó giới luật là điều căn bản nhất, có tính quyết định tất cả.

Hạnh phúc chân thật của kiếp người là gì? Đó là khi ta trải qua thật nhiều những cung bậc cảm xúc của cuộc sống, vui nhiều và buồn cũng lắm, để rồi cuối cùng ta biết nhàm chán với nó, và từ đó ta hướng đến một lý tưởng cao hơn, lý tưởng của sự giải thoát khỏi những trói buộc, khổ đau của kiếp người, ta chính thức bước theo dấu chân của bậc giác ngộ. 

Tri kỷ trong đời thực khó kiếm. Quen biết khắp thiên hạ, tri kỷ không có mấy người, nhưng tìm được rồi thì đúng là niềm hạnh phúc bất tận, như kẻ độc hành trên sa mạc gặp được tàng cây xõa bóng mát bên hồ nước trong vắt, tựa như ta bất ngờ tìm được một mảnh tâm hồn còn thiếu của ta vậy. “Rượu gặp bạn hiền nghìn chén ít/ Lời không hợp ý nửa câu nhiều”.

***